مشاوره رایگان22522540 -021
مشتاقــــ شنیدنــــ صدایـــ شما هستیمـــ ...
مشتاقــــ شنیدنــــ صدایـــ شما هستیمـــ ...
خدمات ساوا را می توانید از این قسمت انتخاب کنید. بخاطر داشته باشید که با انتخاب هر کدام از گزینه های بالا، ما تمام تلاشمان را برای رفع مشکلات شما انجام خواهیم داد.
یکی از موضوع های مهم در امور خانوادگی که جهت مردم بسیار حائز اهمیت است و هر کس در طول زندگی خود با آن رو به رو می شود، موضوع ارث و میراث است...
.jpg)
شکایت برای گرفتن ارث به چه صورت است؟ شکایت برای گرفتن ارثیه چگونه انجام می گیرد؟ برای شکایت برای گرفتن ارث و میراث به کجا مراجعه کنیم؟ یکی از موضوع های مهم در امور خانوادگی که جهت مردم بسیار حائز اهمیت است و هر کس در طول زندگی خود با آن رو به رو می شود، موضوع ارث و میراث است. این که ما در صورت نیاز چگونه جهت گرفتن ارث باید اقدام کنیم و چه مدارکی و مستنداتی جهت انحصار وراثت لازم است؟ جهت مهر و موم و تحریر ترکه باید چه کار هایی انجام دهیم؟
بخش عمده ای از آیات سوره نساء در قرآن کریم به بیان ارث و احکام مربوطه به آن پرداخته است. جدای از این موضوع احادیث فراوانی هم در خصوص ارث وجود دارد. سوال اینجاست که دقیقا ارث چیست؟ و اینکه ایا امکان محرومیت از آن وجود دارد؟ و یا اینکه می توان از مبادی قانونی جهت اثبات آن کاری کرد؟ اگر این راه حل وجود دارد، نحوه پیگیری آن چگونه است؟
اینجاست که مجموعه این سوالات، باعث ایجاد دغدغه ای می شود که عدم رفع آن در بسیاری از موارد مشکلات فراوانی را جهت وراث بوجود می آورد. در این مقاله تلاش شده تا به ذکر جزئیات و به شکل عملی و کاملا ملموس به تمامی سوالات پیش آمده، پاسخ داده شود تا پس از مطالعه این راهنمای عملی، نیاز به منبع دیگری جهت تسلط بر این موضوع نباشد.
یکی از اصلی ترین مشکلاتی که هم اکنون بسیاری از افراد با آن درگیر می باشند، قوانین مربوط به ارث و میراث است. به شکل عرف تصوری در این زمینه وجود دارد که گاها بسیار محدود است و زمانی که از بسیاری از افراد در این زمینه سوال می شود، بلافاصله، مالی را به یاد می آورند که بعد از فوت پدر خانواده به ورثه می رسد.
این تصور دقیقا، تعریف بنیادین ارث را در ساده ترین حالت ممکن ارائه می دهد و با وجود سادگی کاملا دقیق و درست است. ریشه این قانون برگرفته از قرآن کریم بوده و مجموعه احکام مدنی که دادگاه ها در کشور اجرا می کنند، برگرفته و الهام گرفته از مذهب و دین است.
بر اساس ماده 867 تا ماده 874 قانون مدنی کشور، ارث و نحوه تقسیم آن تعریف شده است، اما بدون شک تفسیر هر یک از این مواد قانونی یاد شده نیازمند دارا بودن دانش تخصصی و فنی در این زمینه است.
ارث، اقسام و طبقات مختلفی را شامل می شود که شناخت دقیق هر یک از آن ها می تواند نقش مهمی در نوع پیگیری پرونده و برداشتن صحیح گام های آغازین، باشد. لازم به ذکر است که تنها زمانی ورثه می توانند صحبت از تقسیم سهم الارث بزنند که تمام دیون و بدهی های متوفی پرداخت شده و هزینه کفن و دفن وی هم پرداخت شده است.
در این خصوص، رابطه خویشاوندی میان متوفی و ورثه یا وراث حرف اول را می زند. جهت مثال اگر متوفی متاهل بوده باشد، ابتدا زوج یا زوجه در اولویت اول تقسیم ارث قرار می گیرند. در ادامه نوبت به بستگان درجه یک می رسد.
منظور از بستگان درجه یک شامل پدر، مادر و فرزندان است و بستگان درجه دو اولادِ اولاد یعنی نوه ها و نتیجه ها است. جهت روشن شدن قضیه به این مثال توجه کنید؛ فرض کنید که بازماندگان متوفی تنها شامل مادر و نوه فرد می باشند. در این حال تمام ارث تنها به مادر متوفی رسیده و نوه هیچ ارثی نمی برد.
سوالی که در این زمینه وجود دارد هم این است که آیا تفاوتی در ارث بردن، میان فرزند ازدواج موقت یا نکاح دائم وجود دارد؟ پاسخ خیر بوده و در دو حالت فرزند شامل ورثه محسوب می شود و دارای حق الارث است.
بستگان درجه دو شامل، خواهر و برادر و اولاد افراد متوفی است و همچون مورد قبل در صورت بستگان درجه یک، خویشاوندان درجه دو، هیچ ارثی نمی برند.
شامل عمو، عمه، دایی، خاله و دیگر فرزندان و اولاد آن هاست و همان حکم مورد اول در این جا هم برقرار بوده و در صورت نبودن بستگان درجه یک، اقوام درجه دو و در صورت نبودن اقوام درجه دو، نوبت به اقوام درجه سه می رسد.
اشخاص مختلفی حق اعتراض به تقسیم ارث در دادگاه را دارند. جهت مثال اگر نام وارثی در لیست وراث وارد نشده باشد ایشان می تواند با ثابت کردن نسبت خود با متوفی جهت اعتراض اقدام کنند. پس وراث جز افرادی می باشند که حق اعتراض دارند.
دادستان همانطوری که گفتیم حق اعتراض نسبت به این موضوع را دارد که متوفی بلاوارث است. دسته سوم که حق اعتراض دارند را افراد ذینفع از انحصار وراثت تشکیل می دهند. افراد ذینفع شامل کسانی می شود که به صورت مستقیم وارث محسوب نمی شوند ولی یا طلبکار متوفی بوده اند یا وصی ایشان بوده اند یا موصی له بودند.
در میان وراث نسبی و سببی امکان دارد افرادی باشند که قانونا ارثی به انان تعلق نمی گیرد. این افراد حق طرح شکایت برای گرفتن ارث را نخواهند داشت. این وراث عبارتند از:
شکایت برای گرفتن ارث دارای قوانین پیچیده ای است. به همین دلیل در زمان تنظیم و ارائه آن به مراجع قضایی باید نکات کلیدی در رابطه با آن را مد نظر قرار داد. از جمله این نکات توجه به مواد قانونی موجود در خصوص تقسیم ارث است. به این معنی که مطالبه سهم الارث باید بر اساس قانون باشد.
نکته مهم بعدی توجه به وصیت نامه متوفی در صورت تنظیم آن توسط متوفی در زمان حیات است. در حقیقت افراد پیش از تنظیم شکایت باید این موارد را به خوبی ارزیابی کرده و بر اساس ان ها شکایت خود را مطرح کند.
شخصی که جز وراث محسوب نشده یا میزان کمتری از حقش ارث دریافت کرده باشد ابتدا به شورای حل اتلاف مراجعه و دادخواست خود را تنظیم کند. سپس باد در دو مرحله به دادگاه مراجعه کند.
در یک مرحله باید ثابت کند که جز وراث است و در مرحله دیگر باید ثابت کند که متوفی فوت شده است. سپس باید دادخواست ابطال تقسیم ارث را به دادگاه تقدیم کند تا دادگاه وصول ایشان را طلب کند
در صورتی که در مورد اعتراض به تقسیم ارث در دادگاه نیاز به راهنمایی بیشتر دارید با کارشناسان حقوقی دادسو تماس بگیرید تا به صورت رایگان مشاوره دریافت کنید.
دادگاه زمانی را جهت اعتراض به تقسیم اموال جهت همه کسانی که حق اعتراض دارند در نظر گرفته. به صورت کلی تا سه ماه بعد از صادر شدن گواهی انحصار وراثت کسانی که در عنوان قبل ذکر کردیم حق اعتراض دارند.
در صورتی که اعتراضی از جانب هیچ شخصی نبود تقسیم اموال صورت می گیرد. ولی اگر شخصی بعد از این زمان قصد اعتراض داشت هم قانونی جهت ایشان در نظر گرفته شده.
جهت طی کردن روند اداری مربوط به دعاوی حق الارث در دادگاه های مختلف، باید مدارک و فرم های مربوطه را در همان مرحله تشکیل پرونده در دست داشت تا ادامه کار با مشکل کاغذ بازی های اداری روبرو نشوند.
در این زمینه، امکان مشورت با وکیل پرونده هم وجود دارد تا بتوان از پیچ و خم های مسیر بهتر آگاهی پیدا کرد. مهم ترین مدارک مورد نیاز جهت طرح دعاوی مربوط به ورثه دردادگاه عبارتند از:
باید تصویر برابر اصل شده، ضمیمه اصل گواهی فوت قرار داده شود.
دراین مرحله باید اسامی کلیه ورثه در فرم های مخصوص نوشته شده و کافیست فرم های تهیه شده به امضای سه نفر از وراث متوفی برسد و امضای آن ها هم به تایید رئیس دفتر اسناد رسمی برسد.
در این مرحله باید نام و نشانی محل زندگی متوفی، به علاوه لیستی از اموال و دارایی های وی را در فرمی مخصوص پرکرد و به اداره دارایی تقدیم کرد. لزوم این کار آنجا مشخص می شود که تنها زمانی دارایی های فرد متوفی دارای مشروعیت تقسیم است که هیچ بدهی مالیاتی وجود نداشته باشد.
در این مرحله متقاصیان باید اصل شناسنامه خود و تصویر برابر اصل شده آن را به دادگاه تقدیم کنند تا مراحل تایید هویتی به سرانجام برسد.
در آخرین مرحله اگر وکیلی هم جهت پیشبرد پرونده در نظر گرفته شده است، باید وکالت نامه وی هم روی پرونده تشکیل شده قرار بگیرد.
به حکم قانون در این مرحله پس از بررسی اسناد و مدارک مورد نظر توسط مقام عالی دادگاه، دستوری مبنی بر چاپ یک نوبت آگهی در یکی از روزنامه های کشور صادر می شود، تا به هر شکل اگر فردی اعتراضی یا دادخواهی خاصی در این زمینه داشته باشد، فرصت کافی جهت مراجعه به محاکم قضائی را داشته باشد.
پس از پایان مهلت مذکور، قاضی پرونده، با بررسی شواهد و مستندات پرونده مربوطه نسبت به مشخص حق هر یک از ورثه بر اساس، نسبت آن ها به متوفی اقدام می کند.
اگر به هر حال شکایتی هم در این زمینه وجود دارد می توان با گردآوری و پرکردن فرم های مربوط به بحث وراثت، نسبت به احقاق حق اقدام کرد.
لیست استشهادنامه ها و فرم های مربوط به آن ها در صفحات و سایت های مجازی مربوطه به وکلا قرار دارد تا کسانی که هیچ سررشته ای در این زمینه ندارند، بتوانند با مطالعه این فرم ها، در مدت زمان کمتر، مشاوره تخصصی تری از وکیل دریافت کنند.
فراموش نشود که با طی کردن مراحلی که گفته شد امکان احقاق حق وجود داشته تا در صورت بروز هرگونه شکایتی در این زمینه، فرد به حق قانونی خود از ارث دست یابد.
این مرحله تماما به خود فرد و متقاضی و شاکی پرونده مربوط می شود. علت اصلی آن هم این است که بسیاری از افراد ترجیح می دهند بدون در نظر گرفتن مخارج مربوطه به وکیل، به شکل شخصی کار خود را در راهروهای دادگاه و دادگستری جلو ببرند.
انجام این کار به هیچ عنوان توصیه نمی شود، چرا که امورات مربوط به وکالت در چنین موقعیت هایی بسیار پیچیده بوده و اگر شخصی هیچ سر رشته ای از مسائل مختلف در این زمینه نداشته باشد، تا هفته ها و ماه ها همچنان در راهرو های مختلف دادگاه ها و دادسراها سرگردان باقی خواهد ماند.
به همین علت، محول کردن و وکالت دادن این امورات به یک وکیل توانا و با تجربه در این زمینه می تواند فشار و بار استرس روانی فراوانی را از روی شخص و شاکی بردارد.
موضوع دیگر اینکه باید مستقیما به وکیلی رجوع کرد که به شکل تخصصی در این زمینه ها فعالیت دارد. علت این امر هم کاملا مشخص است، به خاطر وسیع بودن طیف امورات مربوط به دادگستری ها و دادگاه ها، هر یک از وکلای پایه یک دادگستری، ترجیح می دهند موضوع خاصی را در این زمینه ها پیگیری کنند تا شاکیان پرونده ها بتوانند از پیگیری های تخصصی بهره ببرند.
در خصوص مسائل مربوط به ارث و میراث هم همین مسئله حکم فرما بوده و متقاضیان باید جهت طرح دعاوی مربوط به پرونده های خود با وکلایی که صرفا در این زمینه از تجربه و تخصص و مهارت کافی برخوردار می باشند، بهره ببرند.
در قسمت های قبل در خصوص چیستی ارث و راه های به ارث رسیدن اموال و دارایی های متوفی و همینطور پیگیری امورات مربوط به این مسئله، سخن به میان آمد. در این زمینه برخی از مشکلات و سوالات اساسی همچنان، مطرح است.
جهت مثال یکی از رایج ترین این مشکلات، تقسیم اموال و دارایی ها بدون توجه به تشریفات اداری و به نوعی دهن کجی به قوانین موجود است که بسیاری از ورثه بدون توجه به نکات مهم قانونی، اقدام به دخل و تصرف در اموال می کنند.
همین مسئله باعث شده تا وراثی که حقوق آن ها ضایع شده است جهت احقاق حق خود دچار دردسر شده و نتوانند به آن شکل که شایسته است از ظرفیت قضایی و قانونی جهت احقاق حقوق ازدست رفته خود تلاش کنند.
نکته دیگر مسئله تنظیم دقیق وصیت است و باز هم در این مورد امکان دارد طمع دخل و تصرف در مال، موجبات اغوای برخی از وراث را فراهم کند، تا بتوانند مطابق نظر خود، وصیت را تغییر و مورد دخل و تصرف قرار دهند.
البته بر حسب شرع، نوشتن وصیت نامه بر هر شخص واجب است و بر خلاف تصور عمومی وصیت تنها شامل ارث و میراث نمی شود و همین موضوع ساده وقتی در کنار بی اطلاعی از مبادی قانونی دخل و تصرف در اموال قرارگیرد، موجبات بسیاری از کدورت های ناخواسته میان خوانواده ها شده و همینطور معطلی در راهرو های دادگاه ها را هم در پی دارد.
باید در خصوص تسهیل این روند گفت که، مناسب ترین راه حل مراجعه به وکیل مجرب در این زمینه است تا بتواند راهنمای افراد در این زمینه باشد تا در همان قدم اول مشخص کردن بند های وصیت نامه، این کار با رعایت حقوق تمامی طرف ها انجام پذیرد.
از سوی دیگر هم کاملا مشخص است که هر چه اطلاعات در خصوص شرایط قانونی ارث و میراث و تقسیم دقیق آن بیشتر باشد، به همان اندازه امکان پیمودن اشتباه مسیر و ضریب خطا کاهش می یابد.
بر حسب شرع، در برخی از موارد امکان دارد برخی از شرایط همچون قتل عمد شخصی که شخص دیگری قرار است از وی ارث ببرد، باعث محرومیت از ارث شود. اما به شکل کلی باور عمومی و عرف جامعه کاملا خلاف مواد قانونی است. چرا که از نظر قوانین مدنی در نظام حقوقی ایران زمین، محروم کردن از ارث فاقد اعتبار قانونی است.
واضح است که شخص متوفی پس از مرگ نمی تواند پیگیری های حقوقی لازم را انجام دهد، پس قانون وارد عمل شده و بر طبق آن مشخص می شود که آیا فرد صلاحیت احراز ارث را دارد یا خیر. به شکل کلی محرومیت از ارث به هیچ وجه وجاحت قانونی نداشته و نباید بر اساس تصورات عمومی، نسبت به تفسیر آن اقدام کرد.
در قسمت های قبل اشاره شد که ارائه اظهارنامه مالیاتی متوفی جهت مشخص شکلحساب بدهی های وی امکان پذیر است. در کل مواد 19 و 20 قانون مالیات کشور است که انجام پروسه را الزام آور می سازد و همینطور میزان مالیات بر ارث هم طبق قانون، 9 تا 70 درصد مشخص شده است و مهلتی هم جهت دریافت و صدور این اظهارنامه مالیاتی مشخص شده است که حداکثر تا 6 ماه پس از فوت متوفی است.
گواهی صادره شامل تمامی اموال منقول و غیرمنقول، به نرخ روز بوده که باید در اختیار دادگاه قرار بگیرد. پس از انجام این فرآیند، پروسه صاف شدن بدهی ها باید آغاز شود تا اموال مورد نظر، از مشروعیت جهت تقسیم میان ورثه، برخوردار شود. لازم به ذکر است که مالیات تنها بر اموال دارای سند و سابقه تعلق می گیرد و مالی که سابقه و سند ندارد، مشمول مالیات نمی شود.
پس از تحویل تمامی اسناد و مستندات لازم به دادگاه، به درخواست قاضی یک نوبت آگهی در روزنامه مورد تایید چاپ شود. این مهم به این منظور در نظر است که اگر فردی به این روند اعتراض و یا درخواستی دارد جهت پیگیری به شعبه مربوطه مراجعه کند.
پس از تاریخ انقضای این آگهی، قاضی با توجه به نسبت افراد ذکر شده در پرونده، جهت تقسیم اموال میان آن ها وارد عمل خواهد شد. در این مرحله است که اگر فردی از میان وراث اعتراضی به سم الارث خود دارد، می تواند با پر کردن فرم های مذکر درخواست خود را به قاضی محترم ارائه داده و جهت احقاق حق خود پا به میان بگذارد.
در صورتی که ادعای فرد از سر احساسات نبوده باشد و بتواند مدارکی را دال بر ضایع شدن حق خود ارائه دهد، قانون با او همراهی کرده و سهم قانونی را به وی برمی گرداند. البته این احتمال هم وجود دارد که فرد پس از صدور حکم دادگاه اعتراضی به سهم الارث خود داشته باشد که این مورد هم قابل پیگیری است.
مطابق با ماده 44 قانون امور حسبی: کسانی که تصمیم دادگاه را در امور حسبی جهت خود مضر بدانند، می توانند به آن اعتراض کنند خواه از دادگاه نخست صادر شده باشد یا از دادگاه تجدیدنظر.
انتخاب دادگاه
جهت طرح دعاوی مربوط به ارث و میراث، با توجه به ماده 20 قانون آیین دادرسی مدنی:
دعاوی راجع به ترکه متوفی اگر چه خواسته، دین یا مربوط به وصایای متوفی باشد تا زمانی که ترکه تقسیم نشده، در دادگاه محلی اقامه می شود که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران آن محل بوده و اگر آخرین اقامتگاه متوفی معلوم نباشد رسیدگی به دعاوی یاد شده در صلاحیت دادگاهی است که آخرین محل سکونت متوفی در ایران، در حوزه آن بوده است.
مهر و موم ترکه جهت نگهداری و حفظ ترکه در مقابل سوءاستفاده احتمالی است. در این وضعیت با حکم دادگاه همه اموال مهر و موم شده تا روشن شدن حکم نهایی، امکان دسترسی به آن ها وجود ندارد. البته این مهم باید علت موجهی داشته باشد و در دادخواست و صورت جلسه مربوطه به آن اشاره شود.
وظیفه برداشتن مهر و موم بر عهده شورای حل اختلاف است و همان طور که تاریخ انجام کار در صورت جلسه ذکر شده، تاریخ برداشتن آن هم باید به طور دقیق (روز و ساعت) ذکر شود. این روند همواره به ورثه اطلاع داده خواهد شد و عدم حضور آن ها ربطی به برداشتن مهر و موم ندارد.
شورای حل اختلافی که مهر و موم را برمی دارد روز و ساعت برداشتن مهر و موم را معین و به عموم وراث و وصی و موصی لهم که معروف و محل اقامت آن ها در حوزه آن شورا باشد ابلاغ می کند و نسبت به اشخاص ذی نفع که محل اقامت آن ها خارج از حوزه دادگاه باشد ابلاغ وقت به آن ها لازم نیست.
اگر وقت به اشخاص مذکور اطلاع داده نشود دادگاه به جای آن ها متصدی رسمی یا یک نفر از معتمدین محل را معین و او را دعوت می کند که با حضور او مهر و موم برداشته شود البته عدم حضور اشخاصی که وقت برداشتن مهر و موم به آن ها اطلاع داده شده مانع از برداشتن مهر و موم نخواهد بود.
چنانچه بین ورثه، غایب یا محجور باشد رفع مهر و موم بعد از مشخص وکیل یا امین جهت غایب و مشخص قیم جهت محجور به شرط تحریر ترکه به عمل خواهد آمد همینطور است در صورتی که وراث متوفی معلوم نباشد.
در زمان برداشتن مهر و موم صورت مجلسی مشتمل بر امور زیر تنظیم می شود:
در موقع برداشتن مهر و موم صورت ریز آنچه از ترکه مهر و موم شده، مطابق ترتیب مذکور در تحریر ترکه برداشته خواهد شد و اگر تنظیم صورت ریز ترکه در یک جلسه تمام نشود در آخر هر جلسه آن قسمی از ترکه که مهر و موم آن برداشته شده، مجدداً مهر و موم می شود.
چنانچه همراه ترکه اشیاء یا نوشتجاتی متعلق به غیر باشد و صاحبان آن ها استرداد آن را درخواست نمایند باید به کسی که حق گرفتن اشیاء و نوشتجات را دارد رد شود و هرگاه صاحبان اشیاء و نوشتجات حاضر نباشند اشیاء و نوشتجات نام برده حفظ می شود تا به صاحبان آن ها رد شود.
طبق ماده 206 «مقصود از تحریر ترکه مشخص مقدار ترکه و دیون متوفی است.» درخواست تحریر ترکه از ورثه یا نماینده قانونی آن ها و وصی جهت اداره اموال پذیرفته می شود.
امین غایب و قیم محجور باید در ظرف ده روز از تاریخ مشخص و ابلاغ سمت نام برده به آن ها در صورتی که ترکه تحریر نشده باشد درخواست تحریر ترکه نمایند و همینطور در صورتی که سهم محجور از ترکه متوفایی قبل از مشخص قیم معین نشده باشد قیم باید به محض انتصاب خود درخواست تحریر ترکه کند و همینطور است اگر پس از مشخص قیم سهمی از ترکه متوفایی به محجور برسد.
دادگاه صالح جهت رسیدگی به درخواست «وقتی که کمتر از یک ماه و بیش از سه ماه از تاریخ نشر آگهی» نباشد معین کرده و در یکی از روزنامه های کثیر الانتشار آگهی می دهد که ورثه یا نمایندۀ قانونی آن ها بستانکاران و مدیونین به متوفی و کسان دیگری که حقی بر ترکه متوفی دارند در ساعت و روز معین در دادگاه جهت تحریر حاضر شوند.
علاوه بر آگهی فوق جهت هریک از ورثه یا نماینده قانونی آن ها و وصی و موصی له اگر معین و در حوزه دادگاه مقیم باشند جهت حضور در وقت مقرر احضاریه فرستاده می شود. به طور معمول درخواست کننده تحریر، وارثان و وصی را در ستون خواندگان با مشخص اقامتگاه آنان می آورد و دادگاه به این خواندگان اخطار می کند که در جلسه رسیدگی حاضر شوند.
با وجود این اگر دادگاه به وجود وارث یا وصی یا موصی له دیگری پی ببرد آنان را فرا می خواند و رسیدگی را محدود به نام بردگان در ستون خوانده نمی سازد؛ زیرا رسیدگی ترافعی نیست و در امور حسبی دادگاه به عنوان ناظر و حافظ حقوق ذی نفعان باید آنان را که در دسترس می باشند فراخواند و غیبت اشخاصی که احضار شده اند مانع از تحریر ترکه نیست.
جهت تحریر ترکه صورتی از اجزاء گوناگون این ترکیب برداشته می شود که شامل این امور است:
در موقع برداشتن مهر و موم صورت مجلسی مشتمل بر امور زیر تنظیم می شود:
در موقع برداشتن مهر و موم صورت ریز آنچه از ترکه مهر و موم شده، مطابق ترتیب مذکور در تحریر ترکه برداشته خواهد شد و اگر تنظیم صورت ریز ترکه در یک جلسه تمام نشود در آخر هر جلسه آن قسمی از ترکه که مهر و موم آن برداشته شده، مجدداً مهر و موم می شود.
ترکۀ خالص میان وارثان تقسیم می شود جهت دستیابی به ترکه خالص باید آن را تصفیه کرد؛ یعنی، حقوق و دیونی را که به آن تعلق می گیرد از ترکه خارج کرد همان طوری که ماده 620 قانون امور حسبی مقصود از «تصفیه» را مشخص دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آن ها و خارج کردن مورد وصیت از ماترک تعریف می کند.
پس از مشخص حقوق و دیون متوفی و پرداخت آن و اخراج مورد وصیت اگر از ترکه چیزی باقی بماند باقی مانده ترکه به عنوان «ترکه خالص» محسوب و به دارایی شخصی وراث می پیوندد که در صورت تعدد وراث، شراکت وراث را نسبت به اموال موروثی رقم خواهد زد وقتی مال مشاعی شد مسلماً شرکاء جهت رهایی از شراکت باید اقدام به تقسیم مال مشاع نمایند در تعریف مال مشاع آمده است: «مالی است که حقوق مالکین متعدد در آن به نحو اشاعه جمع شده است.»
در صورت تعدد ورثه هریک از آن ها می تواند از دادگاه درخواست تقسیم سهم خود را از سهم دیگر ورثه بخواهد و همینطور ولی و وصی و قیم هر وارثی که محجور باشد و امین غائب و جنین و کسی که سهم الارث بعضی از ورثه به او منتقل شده و همینطور موصی له و وصی راجع به موصی به در صورتی که وصیت به جزء مشاع از ترکه شده باشد حق درخواست تقسیم را دارند.
طبق ماده 316 قانون امور حسبی: « تقسیم طوری به عمل می آید که جهت هریک از ورثه از هر نوع اموال حصه ای معین شود و اگر بعضی از اموال بدون زیان قابل قسمت نباشد امکان دارد آن را در سهم بعضی از ورثه قرار داد و برابر بهای آن از دیگر اموال در سهم دیگران منظور نمود و اگر تعدیل محتاج به ضمیمه پول به اموال باشد به ضمیمه آن تعدیل می شود.»
همینطور طبق ماده 317 همین قانون: «درصورتی که مالی اعم از منقول یا غیرمنقول قابل تقسیم و تعدیل نباشد امکان دارد فروخته شده، بهای آن تقسیم شود. فروش اموال به ترتیب عادی به عمل می آید مگر آنکه یکی از ورثه فروش آن را به طریق مزایده درخواست کند.» در صورت تقسیم به افراز نوبت به تقسیم تعدیل نمی رسد و هم در صورت امکان تقسیم به تعدیل نوبت به تقسیم به رد نخواهد رسید.
در صورتی که هیچ یک از تقسیم های فوق قابلیت رهاسازی اموال مشاعی را از هم نداشته باشند تنها راه درخواست «فروش مال مشاع» از طریق مرجع ذی صلاح قضائی است.
دادگاه صالح برای رسیدگی به شکایت برای گرفتن ارث کدام است؟
طبق ماده 20 قانون آیین دادرسی مدنی: دعاوی راجع به ترکه متوفی اگر چه خواسته، دین یا مربوط به وصایای متوفی باشد تا زمانی که ترکه تقسیم نشده، در دادگاه محلی اقامه می شود که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران آن محل بوده و اگر آخرین اقامتگاه متوفی معلوم نباشد رسیدگی به دعاوی یاد شده در صلاحیت دادگاهی است که آخرین محل سکونت متوفی در ایران، در حوزه آن بوده است.
چه کسانی می توانند به گواهی انحصار وراثت صادرشده اعتراض کنند؟
امکان دارد بنا به دلایلی کسی بخواهد به این گواهی اعتراض کند. اعتراض از سوی دادستان و یا افراد ذی نفع امکان پذیر است. جهت مثال اگر جهت یکی از ورثه محجور قیمی مشخص نشده باشد، امکان اعتراض وجود دارد. هر کسی که به مفاد این گواهی اعتراض داشته باشد، می توان اعتراض خود را بیان کند و در برای پیگیری اعتراض اقدام کند.
هزینه انحصار وراثت چقدر است؟
یکی از هزینه های جانبی، هزینه چاپ آگهی در روزنامه است. علاوه بر این امکان دارد به وکیل ارث نیاز باشد که هزینه مربوط به خودش را دارد. درخواست گواهی انحصار ورثه یک دعوای غیرمالی است و به همین دلیل هزینه دادرسی آن برهمین اساس مشخص می شود.
قانونی جهت تقسیم ارث تفاوتی میان ازدواج موقت و دائمی قائل است؟
خیر. در هر دو مورد ازدواج قانونی است و فرزند یا همسر فرد متوفی می توانند جهت دریافت حق الارث خود اقدام کنند.
آیا محرومیت از ارث قانونی است؟
طبق موارد ذکر شده در متن، امکان محروم شدن از ارث تا زمانی میسر است که فرد هنگان زنده بودن خود به صورت رسمی و قانونی آن را انجام دهد. یعنی پدری فرزند خود را قانونا از ارث محروم کند. در غیر این صورت دادگاه این امر را نپذیرفته و طبق تصورات عمومی رای نخواهد داد.
بین مادر فرد متوفی و نوه او، چه کسی جهت ارث بردن در اولویت است؟
با توجه به دسته بندی بستگان متوفی که ذکر آن در متن رفت، مادر فرد متوفی از نوه او ارجح بوده و اوست که ارث فرد فوت شده را به دست خواهد آورد.
ساوا اپ، مجموعه معتبر و موسسه قدرتمند ارائه خدمات مشاوره و وکالت حقوقی و کیفری می باشد و در تلاش است با ارائه بهترین خدمات مشاوره حقوقی انحصار وراثت به شما کمک کند بهترین دیدگاه را پیدا کنید و در نهایت با کمک وکیل انحصار وراثت برنده پرونده باشید. کافیست از طریق راه های ارتباطی ذکر شده تماس بگیرید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و دقیق تر راجع به این موضوع
مشاوران حقوقی ساوا شبانه روز در کنار شما هستند
پرسش: