مشاوره رایگان22522540 -021

مشتاقــــ شنیدنــــ صدایـــ شما هستیمـــ ...

خدمات ساوا را می توانید از این قسمت انتخاب کنید. بخاطر داشته باشید که با انتخاب هر کدام از گزینه های بالا، ما تمام تلاشمان را برای رفع مشکلات شما انجام خواهیم داد.

بانک قوانین

دیکشنری حقوقی

ترمینولوژی حقوقی

وکیل حقوقی کیست

در سیستم حقوقی ایران هیچ گاه داشتن وکیل دادگستری به طور جدی به عنوان یک تکلیف و ضرورت بر اصحاب دعوا تحمیل نگردیده و البته درست هم همین است و نگارنده خود به عنوان یک وکیل دادگستری معتقد است...

image

وکیل حقوقی کیست و چه کاری انجام می دهد؟ در سیستم حقوقی ایران هیچ گاه داشتن وکیل دادگستری به طور جدی به عنوان یک تکلیف و ضرورت بر اصحاب دعوا تحمیل نگردیده و البته درست هم همین است و نگارنده خود به عنوان یک وکیل دادگستری معتقد است اجبار و دستور العمل در این مورد پاسخگو نیست و مراجعه به وکیل با تجربه دادگستری و انتخاب شخص وکیل یک پرسه انتخابی و اختیاری است. در طول سالهای اخیر نهادهای مختلف از جمله کانون وکلای دادگستری و مرکز امور مشاوران حقوقی قوه قضائیه و خود قوه قضائیه تلاش کرده اند با طرحهای از جمله طرح خانواده و طرح اجباری شدن وکیل برای خواهان، داشتن وکیل دادگستری را به اصحاب دعوا تحمیل کند که البته این طرحها با شکست مواجعه شده و به نظر میرسد بهترین راه آگاه کردن و فرهنگ سازی برای جامعه و تبیین ضرورت داشتن وکیل باشد.

  1. وکیل دادگستری فردی را می گویند كه با داشتن پروانه وکالت و عضویت در یکی از کانن های وکلای دادگستری از سوی افراد حقیقی و یا حقوقی دفاع از حقوق موکل و جواب دادن به ادعاها و علل و ارارئه آن ها را در دادسراها و دادگاه ها و ادارات ثبت اسناد و املاک قبول می کند. لذا تنها وکیل دادگستری و یا نماینده حقوقی سازمان های دولتی و یا مدیر شرکت در چارچوب اختیارات قانونی از طرف شرکت و یا موسسه مرتبط این امکان را دارند كه در مراجع قضایی، ثبتی و اداری، از سوی موکل و یا شرکت یا موسسه یا مرکزی كه نمایندگی داده است، حضور داشته باشد.
  2. وکیل به کسی گفته می شود كه به جای موکل، اقداماتی را كه خود موکل توانایی انجام آن را دارد را برعهده می گیرد. در صورتی كه وکالت با سند عادی و یا سند رسمی واگذار گردد، برای انجام امور اداری و یا انجام معاملات می توان استفاده کرد. ولی با وکالت تنظیمی در دفترهای اسناد رسمی نمی توان از سوی فرد حقیقی و یا حقوقی مستقیماً به دادسراها و دادگاه ها رجوع و موضوع وکالت را انجام داد. ولی این امکان وجود دارد كه در وکالت رسمی حق انتخاب وکیل دادگستری را اضافه کرد.
  3. هر فرد و یا افراد حقوق می توانند كه به طور آزادانه از میان وکلای دادگستری، وکیل دادگستری خود را انتخاب نمایند و رابطه بین وکیل و موکل با تنظیم و امضای وکالتنامه و مشخص کردن حق الزحمه وکیل شروع می گردد.
  4. پرداخت هزینه های پرنده همچون هزینه های دادرسی، آگهی، کپی، کارشناسی، تیپ، اوراق استفاده شده و تماس تلفنی بر عهده موکل است كه می بایست با اعلام وکیل آن را بپردازد.

وکالت چیست؟ وکیل حقوقی کیست و چه کاری انجام می دهد؟

وکالت عقدی است كه به موجب آن یکی ازطرفین طرف دیگررا برای انجام امری نایب خود می کند. قانون اساسی همانتخاب وکیل را به عنوان حق طرفین در همه دادگاه ها ، مورد تایید قرارداده می باشد. وکالت در لغت به معنی سپردن و واگذار کردن است و در اصطلاح حقوقی، وکالت به عقدی گفته می شود كه بر اساس آن یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام کاری به عنوان وکیل انتخاب می کند. در قانون مدنی ایران در ماده 656وکالت اینگونه تعریف گردیده است: “وکالت به عقدی گفته می شود كه بر اساس آن یکی از طرفین، فرد دیگری را برای انجام کاری وکیل خود می کند. ”

با بستن قرارداد وکالت، وکیل و موکل در مقابل هم حق و تکلیف یافته، روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت های دو طرفه ای را دارا می باشند. وکالت از جمله عقدهای بسیار متداول است، كه در حال حاضر در صحنه های اجتماعی، بانک ها و اقتصاد بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. وکالت نوعی عقد است كه در نهایت به پذیرفتن موکل و ایجاب وکیل نیاز است.

لزوم استفاده از وکیل دادگستری در دعاوی

آیین دادرسی دارای مسائل دشوارو دقیقی است كه احاطه برآنها برای اشخاص غیرحقوقدان ، به آسانی وسرعت میسّرنمی شود. به همین دلیل استفاده از وکیل میتواند بسیار راهگشا باشد.

ممنوعیت دخالت غیروکیل دادگستری

اقامه ی دعوا ودفاع ازآن مستلزم دخالت وکیل دادگستری می باشد. به موجب ماده 55 قانون وکالت مصوب 1315، تظاهر به وکالت وهمچنین مداخله ی اشخاصی كه پروانه وکالت دادگستری ندارند درعمل وکالت دادگستری، به قید مجازات ممنوع گردیده است.

انواع وکالت

وکالت مقید: در وکالت مقید، مورد وکالت مشخص و مشخص گردیده و وکیل باید در همان مورد مشخص، عمل کند، مثل خرید خانه و یا فروش ماشین.

وکالت مطق: به این معناست كه فردی را برای همه ی کارها وکیل کند و این وکالت امور اداری و مالی موکل را شامل می شود مثل فروش و یا خرید و یا پرداخت هزینه خانواده كه در این بخش اعمال وکیل به اجازه ی موکل نیازی نخواهد داشت.

وکالت به سه نوع وکالت رسمی، عادی و شفاهی دسته می شود. مورد وکالت باید موردی باشد كه بر اساس قانون و یا به طور طبیعی در انحصار فرد نباشد مانند وکالت در مجلس معامله كه می بایست خودش انجام دهد و این امکان را ندارد كه فرد دیگری را به عنوان وکیل انتخاب کند. دیگر اینكه خود فرد موکل بتواند آن را انجام دهد، به عنوان مثال فردی كه ورشکسته گردیده است از دخالت در اموال ممنوع بوده و نمی تواند در خصوص آن به فرد دیگری وکالت دهد. 

تعهدات وکیل

هر زمان از جرم وکیل خساراتی به موکل وارد گردد كه مسبب آن وکیل باشد، موظف خواهد بود، وکیل باید در تصرفات و کارهای خود مصلحت موکل را رعایت کند و از اختیارات واگذار شده تجاور نکند. وکیل باید چیزی را كه به جای موکل خود دریافت می کند به وی دهد، اگر برای اعمال مسئله ای دو و یا چند وکیل مشخص شده باشد هیچ نمی تواند بدون دیگری و یا دیگران در مسئله ای دخالت کند و در صورتی كه وکیل وکالت در توکیل نداشته باشد نمی تواند اعمال مسئله ای را به فرد دیگری بدهد.

تعهدات موکل: موکل می بایست همه ی تعهداتی را كه وکیل در حد وکالت خود برعهده گرفته است را انجام دهد. موکل می بایست همه ی هزینه هایی كه وکیل برای انجام وکالت کرده است را بدهد. همچنین موکل می بایست اجرت وکیل را بدهد مگر اینكه در قرارداد وکالت چیز دیگری را قید کرده باشد.

وکالت اتفاقی

براساس ماده 2قانون وکالت اشخاصی كه دارای معلومات کافی برای وکالت باشنداما پروانه ی وکالت نداشته باشند، میتوانند درسال سه مرتبه با گرفتن جواز وکالت اتفاقی ازکانون مربوط، برای اقربای سببی یا نسبی خودتا درجه دوم ازطبقه سوم وکالت نمایند.

وکیل حقوقی رایگان
وکیل حقوقی انلاین
وکیل پایه یک دادگستری
وکیل کیفری
وکیل ملکی
انواع وکیل
وکیل کیفری چیست

وکالت در امور حسبی

برابرماده 15قانون امور حسبی وتبصره ی آن، درامور حسبی اشخاص ذی نفع می توانند شخصا دردادگاه حاضرشده و یا نماینده بفرستند وهم میتوانند کسی را به سمت مشاور، همراه خودبه دادگاه بیاورند. نماینده دراین ماده اعم ازوکلای دادگستری وغیرآنها می باشد. افزون برآن، دارندگان پروانه ی مشاوره حقوقی قوه ی قضاییه ، هممیتوانند وکالت اشخاص را دردادگاه عهده دارشوند.

وکیل معاضدتی

ماده 24قانون وکالت، به کسانی كه قدرت تادیه ی حق الوکاله ندارند حق داده است كه ازکانون وکلا دراین خصوص تقاضای معاضدت نمایند، كه دراینصورت کانون مکلف به معرفی وکیل معاضدتی می باشد. به همین منظورماده 23قانون مزبور، وکلای دادگستری را مکلف کرده است كه همه ساله درسه دعوای حقوقی به عنوان معاضدت قبول وکالت نمایند. 

حق انتخاب وکیل درامور کیفری

به موجب ماده 346 قانون آیین دادرسی کیفری درکلیه امور جزایی طرفین دعوا میتوانند وکیل یا وکلای مدافع خودرا انتخاب نمایند. ماده 347 قانون مزبور هم به هرمتهمی حق داده است كه ازدادگاه درخواست کند وکیلی برای او مشخص کند.

وکیل تسخیری

به موجب ماده 348 قانون آیین دادرسی کیفری درجرائمی كه مجازات آن ها سلب حیات، حبس ابد، قطع عضو و…است اگرمتهم وکیل معرفی نکرده و یا وکیل او بدون عذرموجه دردادگاه حاضرنشود، دادگاه باید برای او وکیل تسخیری مشخص کند.

اثبات وکالت

وکالت وکیل می بایست درنظردادگاه محرز باشد. درحقیقت، چون علی الاصول تمام اقدامات واعمال وکیل نسبت به موکل، درحدود وکالت نامه، موثروازنظردادگاه هم به منزله اقدامات واعمال موکل است، وکالت وکیل باید اثبات شود.

 

آثار وکالت نسبت به وکیل

وکلای دادگستری، چون به جای اصحاب دعوامیباشند، بایدهمه ی اقدامات واعمالی را كه آنها قانونا باید یا میتوانند برای احقاق وحفظ حقوق خودمعمول دارند، در زمان لازم به وکالت ازموکل انجام دهند. ازجمله اینكه وکلا مکلفند درهنگام محاکمه حضورداشته باشند. مگراینكه دارای عذرموجه باشند. كه این موارد درماده 41 قانون آیین دادرسی مدنی ذکر شده می باشد.

دعوت از وکیل در دو یا چند دادگاه به صورت همزمان

به موجب ماده 42 قانون مزبور: درصورتی كه وکیل هم زمان دردو یاچند دادگاه دعوت شودوجمع بین آن ها ممکن نباشد، لازم است دردادگاهی كه حضوراوبرابرقانون آیین دادرسی کیفری یاسایرقوانین الزامی است، حاضرشود وبه دادگاه های دیگر لایحه بفرستد و یا درصورت داشتن حق توکیل، وکیل دیگری معرفی کند.

اهمال، قصور و تقصیر وکلا درانجام وظایف وکالتی

اهمال، قصور وتقصیروکلای دادگستری درانجام وظایف خویش عمدتا تخلف انتظامی شمرده می شود و بنابراین مستوجب تعقیب انتظامی وتحمل کیفرانتظامی است، افزون برآن، امکان دارد ازنظرمدنی وحتی کیفری موجب مسئولیت وکیل شود.

حق الوکاله وکیل

وکیل درمقابل قبول وکالت وعلی الاصول به نسبت حجم اقدامات واعمال انجام شده درحدود قرارداد واگر قراردادی دراین خصوص بسته نشده باشد، درحدود تعرفه قانونی، مستحق حق الوکاله می باشد.

آثار وکالت نسبت به موکل

باتحقق وکالت، همه اقدامات واعمالی كه وکیل درموضوع وکالت وحدود اختیارات مشخص شده، انجام می دهد به منزله ی اقدامات واعمال موکل می باشد. مثلا موکل مکلف است هزینه های قانونی را، با اعلام وکیل، درمهلت مقررپرداخت کند. درغیراینصورت مسئولیت پیامدهای آن به عهده ی وکیل نیست.

پرداخت حق الوکاله

موکل مکلف است حق الوکاله را براساس قرارداد واگر قراردادی بسته نشده باشد براساس تعرفه قانونی حق الوکاله، پرداخت کند. البته پرداخت نشدن حق الوکاله، تکلیف وکیل درانجام تکالیف قانونی را تا زمانی كه وکالت زایل نشده باشد، منتفی نمی کند.

پایان وکالت

برابر ماده 678 قانون مدنی، وکالت به عزل موکل، به استعفای وکیل، به فوت یاجنون وکیل یا موکل مرتفع

 

تفاوت وکیل با مشاور حقوقی چیست؟

وکلا و کارشناسان حقوقی هردو در رشته حقوق تحصیل می کنند؛ اما اگر کسی بخواهد وکیل شود باید بعد از اخذ مدرک لیسانس در رشته حقوق، در آزمون وکالت و دوره کارآموزی شرکت کند تا پروانه وکالت کسب کند. بااین حال، مشاور یا کارشناس حقوقی نیازی به گذراندن این مراحل ندارند و می توانند بعد از فارغ التحصیلی در سازمان ها به عنوان مشاور حقوقی فعالیت کنند.

یکی از تفاوت های دیگری كه شغل وکالت با مشاور حقوقی دارد، این است كه وکلا نمی توانند در شرکت ها و سازمان ها، به طور رسمی استخدام شوند؛ اما برای مشاور حقوقی این اصل برقرار نیست. در انتها می توان این طور گفت كه وکلا می توانند مشاور حقوقی هم باشند؛ اما یک مشاور یا کارشناس حقوقی، وکیل نیست؛ چون پروانه وکالت ندارد.

 

وظایف و مسئولیت های وکیل

مسئولیت های اصلی وکلا بسته به نوع شغلی كه در آن فعالیت می کنند یا نوع موکلی كه برای آن کار می کنند (حقیقی یا حقوقی)، می تواند متفاوت باشد. بااین حال، علیرغم این تفاوت ها، وظایف کلیدی و مشترک بین وکلا عبارت اند از:

 

انواع شغل وکالت

شغل وکالت انواع مختلفی دارد، چون زمینه های آن بسیار وسیع است و کسانی كه در این شغل فعالیت می کنند، تخصص های مختلفی دارند. در ادامه انواع مختلف این شغل را برای شما نام برده و شرح داده ایم.

وکیل جراحت شخصی و حوادث

وکلای جراحات شخصی عمدتاً در دعاوی مدنی کار می کنند و نماینده کسانی می باشند كه دچار آسیب و جراحات شده اند. اغلب این آسیب ها ناشی از تصادفات رانندگی، قصور پزشکی یا حوادث محل کار می باشد. وکلای جراحت شخصی باید ثابت کنند كه طرف مقابل كه معمولاً شخصی حقیقی یا حقوقی است، مقصر است و باید به شخص آسیب دیده خسارت پرداخت کند. بسیاری از این پرونده ها بدون مراجعه دادگاه حل وفصل می شوند.

وکیل ورشکستگی

معمولاً کسانی كه مشکلات مالی دارند یا در حال بررسی روند ورشکستگی می باشند، باید با یک وکیل متخصص ورشکستگی مشورت کنند. این نوع وکیل می تواند درباره شرایط افراد برای ورشکستگی، انواع ورشکستگی و بررسی هر جایگزین احتمالی به افراد کمک کند. البته وکلای ورشکستگی فقط برای این افراد نیستند؛ بلكه شرکت های تجاری كه طلبکار یا بدهکار می باشند هم باید از کمک این وکلا کمک بگیرند. بااین حال، دامنه کار وکلای ورشکستگی در هر یک از این زمینه ها یکسان می باشد.

وکیل مالکیت فکری و معنوی

وکلای مالکیت فکری و معنوی از حقوق، ابداعات و آثار مخترعان، نویسندگان، هنرمندان و سایر مشاغل محافظت می کنند. مالکیت معنوی شامل حق چاپ، علامت تجاری، ثبت اختراع و محافظت از اسرار تجاری می باشد. وکلای این زمینه سه وظیفه اصلی بر عهده دارند:

وکیل امور اداری و استخدامی

اگر شرکت یا سازمانی با کارمندان خود مشکلی داشته باشد یا بالعکس، وکیل امور اداری می تواند درباره مسائل حقوقی ناشی از قراردادهای کار یا روابط کاری مختلف به آن ها مشاوره دهد و مشکل را برطرف کند. وکلای استخدامی و کار به طور گسترده روابط بین شرکت ها، کارفرمایان و کارکنان را اداره می کنند. آن ها به مسائل مربوط به تبعیض در محل کار، آزار و اذیت، مقررات دستمزد و حقوق، مزایا و امنیت بازنشستگی می پردازند.

وکیل شرکت

توجه داشته باشید كه شرکت های دولتی می توانند برای انجام امور حقوقی خود، مشاوران حقوقی را به عنوان نماینده خود معرفی کنند؛ اما شرکت های خصوصی فقط می توانند از وکلای پایه یک دادگستری به این منظور کمک بگیرند.

وکلای تجاری كه به وکلای شرکت هم معروف می باشند، امور حقوقی مربوط به تشکیل یک شرکت، تنظیم قراردادهای مختلف و مسائل و مشکلات مربوط به انطباق شرکت را بر عهده دارند و اطمینان حاصل می کنند كه همه معاملات شرکت در محدوده قوانین کشوری انجام می شوند. یک وکیل تجاری می تواند تحقیقات حقوقی انجام دهد، اسناد حقوقی را جمع آوری کند و مورد بازبینی قرار دهد و درباره قراردادها مذاکره کند.

وکیل مهاجرت

امروزه كه مهاجرت حتی از قبلاً هم بیشتر گردیده است، وکلای مهاجرت می توانند برای انجام امور مربوط به مهاجرت و حل مشکلاتی كه رخ می دهد، کمک بسیار زیادی کنند. این نوع وکیل در برخورد با مسائل مربوط به مهاجرت مانند ویزا، اقامت، پناهندگی یا گرفتن گرین کارت، به افراد مشاوره و راهنمایی می دهد.

وکیل کیفری

این وکلا امکان دارد بیشتر از سایر وکلا در دادگاه حاضر شوند؛ به ویژه اگر پرونده آن ها به دادگاه برسد. معمولاً وکلای کیفری در یکی از دو زمینه وکیل دادگستری یا وکیل مدافع فعالیت می کنند. وکلای دادگستری، نماینده دولت یا شخصی می باشند كه جرم علیه آن ها مرتکب گردیده است؛ اما وکلای مدافع، نماینده متهم به جنایت می باشند.

وکلای مدافع کیفری از موکل خود كه به ارتکاب جرمی محکوم گردیده است، حمایت می کنند و اطمینان حاصل می کنند كه حق آزادی و حقوق اولیه آن ها در سیستم قضایی به طور منصفانه رعایت شود. وکیل کیفری امکان دارد به عنوان وکیل مدافع عمومی یا وکیل خصوصی کار کند كه هردوی آن ها در مسائل مربوط به حقوق جزا، وثیقه، بازجویی، دستگیری، محاکمه کیفری و… تخصص دارند و می توانند از حقوق موکل خود در راستای ضوابط قانون دفاع کنند.

وکیل خانواده

وکلای خانواده می توانند در شرکت های دولتی متخصص در حقوق خانواده یا در شرکت های خصوصی کار کنند. وکلای خانواده در امور مربوط به قراردادهای پیش از ازدواج، طلاق، نفقه، حضانت فرزندان و… به دیگران مشاوره و کمک می دهند. همچنین هر روابط داخلی یا مسائل مربوط به خانواده ازجمله به سرپرستی گرفتن کودکان، موارد بزهکاری اطفال هم در محدوده وظایف وکیل خانواده می باشد.

وکیل اداره کار و کارگران

کارگرانی كه در عملیات ساختمانی یا کارخانه ای مجروح می شوند، می توانند از این وکلا برای دفاع از حقوق خود کمک و مشاوره بگیرند. همچنین اگر جراحات کارگری زیاد باشد و در اثر آن، جان خود را از دست بدهد، خانواده کارگر می توانند از وکیل برای جبران خسارات مادی و معنوی واردشده به آن ها کمک بگیرند.

وکیل تأمین اجتماعی

وکیل تأمین اجتماعی از افراد آسیب پذیر هنگام تصمیم گیری حمایت می کند تا حق وحقوق آن ها نادیده گرفته نشود. این وکلا از افرادی كه می خواهند از حق خود در مسکن، کمكهزینه معلولیت، مراقبت های پزشکی، تصمیمات پزشکی، برنامه ریزی مالی، بستری شدن در بیمارستان و… کمک بگیرند، حمایت می کنند. به عنوان مثال، یک وکیل می تواند به شخصی كه دارای اختلال یادگیری است، برای تصمیم گیری درباره مراقبت در خانه یا امور مالی زندگی کمک کند.

وکیل مالیاتی

وکلای مالیاتی به خوبی با قوانین و مقررات امور مالیاتی آشنا می باشند و برای اشخاص مختلفی کار می کنند كه می تواند شامل شرکت های حقوقی، شرکت های حسابداری، سازمان های خصوصی یا دولتی باشد. مسئولیت این وکلا شامل برنامه ریزی مالیاتی، تفسیر قانون مالیات و تأثیرات آن بر موکل می باشد. این افراد معمولاً در زمینه مدیریت مالی یا حسابداری هم متخصص می باشند.

وکیل دعاوی مدنی

وقتی افرادی اغلب سر مسائل و مشکلات مالی با یکدیگر اختلاف پیدا می کنند، نیاز است تا وکلای دعاوی با حضور در دادگاه از حقوق موکلین خود دفاع کنند تا درنهایت قاضی و دادگاه به یک تصمیم برسد. این اختلافات می تواند بین اشخاص حقیقی یا حتی حقوقی مانند شرکت ها یا سازمان ها باشد.

وکیل معاضدتی

هنگامی كه افراد توانایی پرداخت هزینه های وکیل را ندارند، باید از کانون وکلا درخواست وکیل معاضدتی بدهند. یک وکیل معاضدتی حق گرفتن هیچ هزینه ای به جز تمبر دادرسی را از موکل خود ندارد. زمینه های دیگری در وکالت وجود دارد كه با توجه به نوع تخصص و فعالیت می تواند متغیر باشد. به عنوان مثال، وکیل محیط زیست یا وکیل قراردادی هم از انواع دیگر شغل وکالت می باشد.

وکیل اتفاقی

وکیل اتفاقی به شخصی گفته می شود كه تحصیلات لازم وکالت را کسب کرده است؛ اما هنوز پروانه وکالت ندارد. این شخص می تواند وکیل خویشاوندان خودش باشد و حداکثر می تواند سه بار در سال از این حق وکالت خود استفاده کند.

 

 

6 مزیت داشتن وکیل در دعاوی حقوقی

 

با خدمات آنلاین، تلفنی و حضوری حقوقی ساوا اپ، کاربران می توانند به صورت آنلاین و در تمام مدت شب و روز به خدمات مشاور حقوقی، وکیل، کارشناس رسمی دادگستری و داور دسترسی داشته باشند. کاربر با درخواست آنلاین وکیل با زمان و مکان انتخابی خودش، می تواند بهترین خدمات در زمینه مشاوره و وکالت را در اسرع وقت تجربه کند.

منتشر شده در 22 مرداد 1402
دسته‌ها: مقالات
برچسب‌ها: وکیل حقوقی کیست

جهت کسب اطلاعات بیشتر و دقیق تر راجع به این موضوع
مشاوران حقوقی ساوا شبانه روز در کنار شما هستند

درخواست مشاوره
Generic placeholder image
پرسش:

Generic placeholder image
پاسخ: