مشاوره رایگان22522540 -021

مشتاقــــ شنیدنــــ صدایـــ شما هستیمـــ ...

خدمات ساوا را می توانید از این قسمت انتخاب کنید. بخاطر داشته باشید که با انتخاب هر کدام از گزینه های بالا، ما تمام تلاشمان را برای رفع مشکلات شما انجام خواهیم داد.

بانک قوانین

دیکشنری حقوقی

ترمینولوژی حقوقی

قتل عمد

جرم قتل، از جمله جرایمی است که شدیدترین مجازات را در تمام جوامع، به خود اختصاص داده و با توجه به نوع ارتکاب آن و قصد فرد مرتکب، به قتل عمد و قتل غیر عمد، تقسیم می گردد...

image

در قتل عمد شخص قاتل باید با اراده و قصد خود این عمل را انجام دهد. در تعریف قتل عمد، سه شاخص مهم بیان شده است. اولین شاخص قتل عمد، انجام عملی است که می تواند منجر به مرگ انسان دیگری شود. شاخص دوم، قصد و نیت فرد برای انجام قتل است. یعنی این عمل باید با آگاهی انجام شود. در نهایت هم مشخصه قانونی آن است. در واقع قتل عمد زمانی رخ می دهد که قتل فردی بدون اجازه قانون انجام شود. پس در کل، جرم قتل عمد را می توان این گونه تعریف کرد: عملی که با قصد و آگاهی از سمت فردی انجام شود که بتواند موجب کشته شدن انسان دیگری شود. ضمنا این عمل بدون هیچ گونه مجوز قانونی رخ دهد.

جرم قتل، از جمله جرایمی است که شدیدترین مجازات را در تمام جوامع، به خود اختصاص داده و با توجه به نوع ارتکاب آن و قصد فرد مرتکب، به قتل عمد و قتل غیر عمد، تقسیم می گردد. جرم قتل غیر عمد، جرمی است که مرتکب، قصد کشتن دیگری را ندارد و به علت حوادثی نظیر تصادف، اتفاق می افتد.

اما، در جرم قتل عمد، عنصر معنوی جرم، متفاوت از عنصر معنوی جرم قتل غیر عمد که به خطای محض و شبه عمد، دسته بندی می شود، بوده و از همین رو، حکم مجازات متفاوتی را هم، برای قاتل، در پی دارد. با توجه به اینکه تشخیص قتل عمد که حکم مجازات بسیار سنگینی داشته، نقش مهمی در حفظ جان یک نفر، خواهد داشت، باید، از ارکان این جرم، آگاه بود.

در واقع در قتل عمد، هدف فرد باید کشتن مقتول باشد. حتی درصورتی که عمل انجام شده کشنده محسوب نشود، اما به علت شرایط فرد مقتول همچون بیماری، کهولت سن، ناتوانی و … منجر به کشته شدن وی شود و او از این شرایط آگاه باشد، این عمل جرم قتل عمد در نظر گرفته می شود. البته در چنین شرایطی باید آگاهی متهم نسبت به شرایط فرد مقتول ثابت گردد.

 

قتل عمد در سه حالت اتفاق می افتد:

  1. شخص قاتل قصد کشتن مقتول را دارد، چه عمل او برای قتل عرفا کشنده باشد, چه عرفا کشنده نباشد. برای مثال اگر شخص الف قصد به قتل رساندن شخص ب را داشته باشد، همین قصد برای مجرم شناختن و مجازات او کافی است حتی اگر عمل او عرفا کشنده نباشد مثل اینکه به بازو یا پهلو مقتول ضربه بزند. پس اگر شخص الف با قصد قتل، عملی انجام دهد که عرفا کشنده نیست اما باعث مرگ شخص ب شود. الف قاتل بوده و به مجازات, قتل عمد محکوم می شود.
  2. شخص قاتل قصد کشتن مقتول را ندارد اما عملی که نسبت به مقتول انجام می دهد,عرفا کشنده است. و شخص نسبت به عملی که انجام می دهد آگاهی دارد.
  3. شخص قاتل نه قصد قتل دارد و نه عملی که انجام می دهد عرفا کشنده محسوب, می شود. ولی انجام آن عمل نسبت به شخص خاص، باعث فوت او می شود. مثل زمانی که شخص , پیر یا شخصی که دارای بیماری قلبی است را بترساند.

شخص قاتل باید نسبت به وضعیت مقتول اطلاع کامل, داشته باشد یعنی با آگاهی نسبت به اینکه آن شخص پیر یا بیمار است اقدام به ترساندن وی کند. در غیر این صورت اگر نسبت به وضعیت او آگاه نیست، قتل عمد محسوب نمی شود.

اهمیت انتخاب وکیل قتل عمد

انتخاب وکیل حقوقی قتل عمد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. این گونه وکلا اطلاعات جامع و کاملی دارند. آن ها باید قادر باشند علاوه بر الحاق حق خانواده مقتول از آثار زیان بار ناشی از قتل در آینده کم کنند. برای انتخاب یک وکیل قتل عمد باید اطلاعات کافی و لازم در خصوص سابقه و تجربه او کسب کرد. این نوع وکیل باید  دارای تجربه و مهارت کافی در خصوص حل پرونده های قتل عمد باشند. ابعاد و جنبه های  قتل نفس آن هم به صورت عمد بسیار وحشتناک و زیان بار می باشند. زیرا علاوه بر خانواده و نزدیکان مقتول خانواده شخص قاتل نیز دچار ناراحتی های بسیاری خواهند شد.

مهم ترین مزیت استفاده از وکیل قتل عمد

دخالت وکیل قتل عمد تاثیر بسیاری در زندگی آینده افراد مرتبط با پرونده مربوطه دارد. او با عملکرد مناسب خودش قادر است شخص قاتل را از خطر اعدام نجات دهد و زندگی دوباره ای به او ببخشد. همچنین می تواند پرده از بسیاری از رازهای پشت پرده بردارد تا خانواده مقتول راحت تر و بهتر بتوانند درباره بخشش راحت تر  تصمیم بگیرند. 

زمانی که وکیل قتل عمد اسناد و ادله های خود را به دادگاه ارائه دهد سرعت چشمگیری در روند دادرسی حاصل می شود. این مورد مهم ترین مزیت استفاده از چنین وکیلی در پرونده قتل های عمدی به شمار می آید. این کار سبب تکمیل شدن تحقیقات و بررسی های دادگاه  درباره قتل می شود. از دیگر مزیت های سپردن پرونده به وکیل قتل عمد این است که چنین وکیلی با تمامی لوایح دادخواست آشنایی دارد. از این رو موکل یا موکلین او از بابت پیشرفت صحیح مسیر پرونده خیالشان آسوده خواهد بود.

بهترین وکیل قتل - وکیل پایه یک دادگستری

شما می‌توانید در خصوص جنایت بر علیه تمامیت جسمانی افراد که عنوان جرم قتل را دارد و نسبت به آن مورد اتهام قرار گرفته‌اید و یا جز خانواده مقتول هستید و به دنبال احقاق حق مقتول هستید، با وکیل قتل متخصص در قانون مجازات اسلامی و کلیه امور کیفری و جزایی، مؤسسه حقوقی ساوا اپ که به کلیه قوانین این حوزه اشراف و آگاهی دارد مشاوره داشته باشید و به جهت شرایط رخ داده قراردادی را منعقد نمایید؛ تا به بهترین شکل از حق شما چه در مقام کسی که مورد اتهام واقع شدید چه در مقام خانواده مقتول دفاع شود به دلیل این که انتخاب وکیل پایه یک دادگستری درست در این زمینه می‌تواند بهترین تصمیم برای رسیدن به حق شما باشد.

 

جرم قتل عمد چیست؟

برای پاسخ به این پرسش که جرم قتل عمد چه بوده و حکم جرم قتل عمد چیست؟ باید، به قانون مجازات اسلامی و موادی همچون ماده 297 قانون مجازات اسلامی، مراجعه کرد و عناصر مادی، معنوی و قانونی این جرم را مورد بررسی قرار داد؛ چراکه برای وقوع یک جرم، لازم است، عنصر مادی، معنوی و قانونی آن جرم، وجود داشته باشد.

رکن مادی جرم قتل عمد، فعل و عملی است که منجر به مرگ انسان دیگر می شود که این عمل، می تواند، نوعا، کشنده باشد یا خیر و عنصر معنوی جرم قتل عمد، قصد فعل، یعنی، قصد انجام رکن مادی، همراه با قصد نتیجه، یعنی، گرفتن جان دیگری، می باشد، عنصر قانونی این جرم هم، عبارت است از ماده 290 قانون مجازات اسلامی که کشتن دیگری و جنایت بر او را جرم انگاری کرده است.

پس با توجه به توضیحات فوق، می توان گفت، جرم قتل عمد، به معنای سلب حیات از دیگری، به صورت عمدی و بدون مجوز قانونی می باشد و مرتکب را با حکم مجازات این جرم که در قسمت بعد، به توضیح آن، خواهیم پرداخت، روبرو می کند.

مجازات قتل عمد

قانونگذار برای قتل عمد در ۴مورد ذکر شده دو نوع مجازات تعیین نموده است:

دیه

در صورت رضایت اولیای دم به جای قصاص دیه جایگزین می شود. طبق قانون دیه ظرف مدت یکسال قمری به اولیای دم پرداخت شود که علاوه برآن در صورت عدم قصاص، به مجازات حبس ۳ تا الی ۱۰ سال محکوم می گردد.

پرداخت کنندگان دیه

همانطور که گفتیم، پرداخت دیه قتل عمد بر عهده متهم است، اما پرداخت دیه قتل خطای محض بر عهده عاقله است. همینطور درصورتی که خود متهم اقرار کند یا از سوگند خودداری نماید، قانون فرد متهم را ملزم به پرداخت دیه می داند. همینطور درصورتی که عاقله از تمکن مالی کافی جهت پرداخت دیه برخوردار نباشد هم متهم باید دیه را پرداخت کند.

مدت پرداخت مبلغ دیه

با توجه به ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی، مهلت پرداخت دیه با توجه به نوع قتل متفاوت است. در جرم قتل عمد که حکم آن دیه باشد، مهلت پرداخت دیه یک سال قمری است. این مهلت در جرم قتل شبه عمد به مدت دو سال است. همینطور قانون مهلت پرداخت دیه قتل خطای محض را سه سال مشخص کرده است.

قصاص

اولین و شدیدترین مجازات برای قتل عمد قصاص است که طبق ماده ۳۸۱ قانون مجازات اسلامی مصوبه ۱۳۹۲ مجازات قتل عمدی در صورت تقاضای ولی دم و وجود سایر شرایط مقرر در قانون، قصاص می گردد.

 

جرم قتل شبه عمد

مطابق ماده ۲۹۱ قتل شبه عمد دارای سه حالت است:

  1. شخص مرتکب تقصیر می شود و این تقصیر امکان دارد در اثر بی احتیاطی- بی مبالاتی و عدم رعایت مقررات و عدم داشتن مهارت باشد ودراینجا شخص مرتکب نه قصد کشته را دارد و نه رفتارش عرفاً کشنده است. 
  2. مرتکب نسبت به مقتول قصد کشتن او را داشته و نه رفتارش عرفاً کشنده بوده ولی نسبت به موضوع جهل داشته است. به عنوان مثال شخص الف قصد داشته رفتاری نسبت به حیوان یا شی انجام دهد بعداً خلاف آن معلوم می شود که اشتباه کرده و موضوع در حقیقت انسان بوده نه شی یا حیوان. مثل اینکه شکارچی به گمان اینکه سیاهی از دور، حیوان است به سوی آن شلیک کند اما معلوم شود که انسان است.
  3. مرتکب قصد رفتاری را نسبت به مجنی علیه داشته ولی قصد جنایت واقع شده را نداشته باشد. این حالت مصداق معروف و بارز قتل غیرعمدی را بیان می کند. در جرایم عمدی رفتار مجرمانه باید منتهی به نتیجه (قتل) شود و مرتکب علاوه بر قصد رفتار مجرمانه، قصد حصول نتیجه (قاتل) را هم داشته باشد ولی اگر فقط قصد رفتار مجرمانه وجود داشته باشد، قتل غیرعمدی به حساب می آید.

قتل توسط کودک ( خطای محض )

این نوع قتل در ماده ۲۹۲ ق.م اسلامی در ۳ بند تعریف شده است. این حالت در مواردی رخ می دهد که متهم قصد رفتار فیزیکی و نتیجه مجرمانه را ندارد.

  1. قتل در حال خواب یا بیهوشی
  2. قتل به وسیله صغیر و مجنون
  3. ارتکاب جرم در اثر اشتباه و خطاء شخص: مثل اینکه شخص تیری را به قصد شکار رها می کند اما به انسان اصابت می کند.

فرق جرم قتل شبه عمد با خطای محض

 

مجازات قتل خطای محض: صرف پرداخت دیه توسط عاقله مرتکب به اولیاء دم می باشد که منظور از عاقله مرتکب خویشان مبنی که به ترتیب طبقاتی ارثی (پدر، پدر بزرگ، فرزند مشترک و برادر و عمو و دایی) می باشند.

 

مجازات اجير كردن قاتل

طبق قانون، شخص اجیر کننده قاتل نیز خود در صورت اثبات، مجرم شناخته شده و محکوم خواهد شد. مجازات اجیر کردن قاتل برابر با معاونت در قتل است. اجیر کردن یک قاتل به معنی استخدام قاتل برای به قتل رساندن یک شخص تفسیر می شود. انگیزه دادن و یا تحریک کردن یک شخص به انجام قتل با هر وسیله ای (پول، موقعیت شغلی یا تهدید و غیره) همگی به معنی استخدام آن شخص برای قتل تفسیر می شود.  البته برای تشخیص معاونت در قتل باید شرایط خاصی برقرار باشد.  برای تشخیص معاونت در قتل، یکی از شروط زیر باید برقرار باشد.

شرایط تشخیص اجیر کردن قاتل یا معاونت در قتل

برای اینکه قاضی تشخیص دهد که اجیر کردن قاتل و یا معاونت در قتل صورت گرفته است، یکی از چندین شرط باید برقرار باشد. در صورتی که شخصی وقوع یک قتل را تسهیل کند، اما در خود عمل اصلی قتل دخیل نباشد، مجازات اجیر کردن قاتل برابر با معاونت در قتل خواهد بود. 

تشویق یک شخص به قتل، تطمیع با انگیزه های مالی و غیر مالی و یا تحریک به ارتکاب قتل نیز حکمی برابر با مجازات اجیر کردن قاتل دارد. آماده سازی و فراهم کردن وسیله برای ارتکاب جرم نیز برابر با اجیر کردن قاتل است. در صورتی که شخص از مقصود قاتل اصلی اطلاع داشته باشد و وسیله را فراهم کند، معاون قتل نامیده می شود. 

آموزش روش ارتکاب قتل نیز حکمی برابر با معاونت در قتل خواهد داشت. در این حالت، در صورتی که آموزش منجر به انجام قتل عمد شده باشد، آموزش دهنده نیز مجرم شناخته می شود.

معاونت در قتل چیست؟

مجازات معاونت در قتل بر اساس نوع قتل و میزان سهیم بودن معاون در وقوع قتل تعیین می گردد. یعنی قاتل آگاهی کامل نسبت به و علم به خود عمل، قتل را مرتکب می شود. به طور کلی، دو نوع قتل عمد و یا غیر عمد وجود دارد. قتل عمد به این معناست که قاتل با یک هدف مشخص و سو نیت، مقتول را به قتل می رساند. 

معروف ترین وکیل جنایی ایران
بهترین وکیل جنایی تهران
قاتل وکیل دادگستری
انواع وکیل
اسامی وکلای جنایی تهران

آیا معاونت در قتل همواره به معنی اجیر کردن قاتل است؟

مجازات اجیر کردن قاتل نیز حکمی برابر با معاونت در قتل دارد. اما لزوما، معاونت در قتل به معنی اجیر کردن قاتل تفسیر نمی شود. معاونت در قتل، خود نیز بر اساس نوع قتل (عمد یا غیر عمد) مجازات متفاوتی دارد. طبق ماده ۱۲۶ قانون مجازات اسلامی، هر اقدامی قبل از قتل و یا حین وقوع آن منجر به همکاری در قتل شود، معاونت در قتل است. 

معاونت در قتل عمد چه مجازاتی خواهد داشت؟

همانطور که در این قانون بطور شفاف بیان شده است، شراکت در قتل در صورت اثبات بین ۳ تا ۱۵ سال در زندان خواهد ماند. تعیین سالهای حبس بر عهده نظر قاضی و با توجه به شرایط، میزان مشارکت معاون قتل و نوع قتل خواهد بود. طبق قانون ۲۰۷ مجازات اسلامی، مسلمانی که به طور عمدی، مقتول را به قتل برساند، محکوم به قصاص است. همچنین، معاونت در قتل بنا به تشخیص قاضی، ۳ تا ۱۵ سال محکوم به حبس خواهد شد. 

 

 

نحوه طرح شکایت برای اتهام جرم قتل

ابتدا شاکی (اولیای دم مقتول) دعوا را در دادسرا محل وقوع جرم مطرح می کنند بازپرس بعد از انجام تحقیقات لازم و تعقیب متهم پرونده قتل را به جریان می اندازد. پرونده به دادگاه ارجاع داده می شود که پس از بررسی های لازم در صورت محکوم شدن متهم به جرم قتل مجازات کیفری وی تعیین می شود. شاکی و متهم هر دو باید برای دفاع از خود در دادگاه وکیل داشته باشند. وکیل متخصص در امور کیفری توانایی ارائه مشاوره حقوقی به طرفین دعوا در خصوص قتل عمد، شبه عمد و خطای محض به بهترین نحو ممکن را دارد.

 

حکم مجازات قتل عمد

بر طبق قانون مجازات اسلامی، ارتکاب هر جرمی، مستوجب مجازات است و این قاعده، درباره جرم قتل عمد هم، همانند سایر جرایم، جاری است، مگر اینکه عوامل رافع مسئولیت کیفری یا عوامل موجهه جرم، وجود داشته باشند. در این بخش، قصد داریم، با مراجعه به قانون، بگوییم که حکم جرم قتل عمد چیست.

مجازات جرم قتل عمد، قصاص، یعنی، گرفتن جان قاتل عمدی است. اگر قاتل عمدی، مرد باشد و مقتول هم، مذکر بوده، اولیای دم مقتول، می توانند، قصاص قاتل را از مقام قضایی، بخواهند. اما، اگر مقتول زن باشد، اولیای دم، برای قصاص قاتل عمدی، باید نصف دیه را پرداخت کنند.

همینطور، از دیگر مجازات های قتل عمد، دیه و حبس است؛ دیه زمانی وجود خواهد داشت که اولیای دم، به جای قصاص، بر دیه، مصالحه کنند و حبس که میزان آن را در قسمت بعدی، توضیح خواهیم داد، زمانی اعمال می گردد که قاتل عمدی، شاکی نداشته یا اولیای دم، رضایت دهند یا قاتل، به هر علتی، نظیر مصالحه بر دیه، قصاص نشود.

قتل شبه عمد هم یکی از انواع قتل بوده که مرتکب را با مجازات های این جرم، مواجه خواهد کرد. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، می توانند، نسبت به مطالعه مقاله ای که در زیر، در قسمت بیشتر بخوانید آمده است، اقدام کنند.

 

نحوه شکایت و رسیدگی به جرم قتل عمد

با توجه به اینکه برای رسیدگی به هر جرمی، ابتدا باید، دادگاه، از وقوع آن، مطلع گردد و یکی از شیوه های مطلع کردن دادگاه ها، ثبت شکایت از جرم است، در این بخش از مقاله، قصد داریم، درباره نحوه شکایت کردن از جرم قتل عمد و سپس، رسیدگی به شکایت ثبت شده، برای صدور حکم مجازات قاتل عمدی، توضیح دهیم.

در شکایت از جرم قتل عمد، اولیای دم، باید، با کمک یک وکیل یا با کمک گرفتن از نمونه شکوائیه های موجود، اقدام به تنظیم شکوائیه این جرم نموده و آن را از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، ثبت و به دادگاه صالح، برای رسیدگی و صدور حکم مجازات، ارسال کنند.

دادسرا، پس از دریافت شکوائیه این جرم، پرونده را تشکیل داده و تحقیقات مقدماتی جهت کشف جرم و همینطور، پروسه تعقیب متهم را آغاز می نماید. اگر ادله اثبات جرم، کافی نباشد، برای متهم، قرار منع تعقیب، در داسرا، صادر خواهد شد و در غیر این صورت، پس از صدور قرار جلب به دادرسی و کیفر خواست از سمت دادستان، پرونده از دادسرا، برای رسیدگی و صدور حکم مجازات به دادگاه کیفری یک، ارسال می گردد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جرم قتل عمد و مجازات آن در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا هم آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون جرم قتل عمد و مجازات آن پاسخ دهند.

 

مدت زندان قاتل در قتل عمد

همانطور که در قسمت قبل، در پاسخ به این پرسش که حکم جرم قتل عمد، نظیر قتل به علت قمه کشی منجر به مرگ چیست؟ توضیح دادیم، یکی از مجازات های جرم قتل عمد یا قاتل عمدی، حبس می باشد و تنها در شرایطی که قصاص، به هر علتی، نسبت به قاتل، اجرا و اعمال نشود، وجود خواهد داشت.

پرسشی که مطرح می گردد، این است که مدت زندان قاتل در قتل عمد، چند سال است؟ در پاسخ به این پرسش، باید گفت، بر اساس آنچه در قانون مجازات اسلامی، در ماده 612 این قانون، آمده است، مدت زندانی که بر قاتل عمدی، اجرا و اعمال می گردد، بین 3 تا 10 سال خواهد بود و بر اساس ماده 2 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، قاضی، تنها با ذکر علت، می تواند، به حداکثر حبس، یعنی 10 سال، حکم دهد.

از آنجا که برای اعمال مجازات قصاص، باید، قتل، با ادله اثبات قتل، ثابت شود، علاقمندان به کسب اطلاعات، در خصوص این موضوع، می توانند، نسبت به مطالعه مقاله ای که در زیر، در قسمت بیشتر بخوانید، آمده، اقدام کنند.

 

قتل غیرمسلمان توسط مسلمان

حکم اسلام برای جنایت عمدی همچون قتل عمد، قصاص است. البته شرایطی تعیین شده است که در صورت وجود این شرایط، حکم قصاص منتفی خواهد شد. یکی از شرایط اجرای قصاص، تساوی قاتل و مقتول در دین است. حکم قطعی و واضح فقهای شیعه این است که مسلمان نباید در ازای قتل کافر کشته شود؛ مگر آن که این عمل چند بار تکرار شود. در صورت تکرار چندباره، حکم اعدام را می توان برای فرد مسلمان صادر کرد. این حکم از جهات مختلفی از جمله قتل، افساد فی الارض و محاربه صادر می شود.

درصورتی که مسلمان مرتکب قتل یک فرد کافر شود و به انجام این کار عادت نداشته باشد، ملزم به پرداخت دیه و مجازات تعزیری خواهد بود. البته این حکم در برابر کافر ذمی است و درصورتی که فرد مسلمان مرتکب قتل کافر غیرذمی شود، علاوه بر حکم قصاص، حکم دیه هم منتفی خواهد شد.

در واقع قانون مجازات اسلامی در خصوص کافر ذمی و غیرذمی متفاوت عمل خواهد کرد. با توجه به ماده ۳۱۰ مجازات اسلامی درصورتی که فرد مسلمان متهم به قتل عمد هر کافری از جمله ذمی، غیرذمی، مستأمن، معاهد، غیرمأمن و… شود، حکم قصاص برای وی اجرا نخواهد شد. اما اگر مسلمان موجب قتل فرد کافر از جمله غیرمستامن و غیرمعاهد شود، باید مبلغی را به عنوان دیه پرداخت کند. واژه مستامن به فردی اطلاق می شود که با اجازه حکومت اسلام یا افراد مسلمان، وارد یک حکومت اسلامی شده باشد.

 

تفاوت در اجرای قصاص برای مرد و زن

طبق ماده ۲۰۷ قانون مجازات اسلامی، درصورتی که هر مسلمانی کشته شود، مجازات یکسان و برابر با قصاص خواهد بود. در واقع در این ماده به جنسیت افراد اشاره ای نشده است و این حکم برای هر دو جنس یکسان است. اما بعضی دیگر از ماده های قانون مجازات اسلامی باعث ایجاد تفاوت هایی در اجرای حکم قصاص مرد و زن می شود. در ادامه به بررسی این قوانین خواهیم پرداخت.

قتل زن توسط مرد

درصورتی که یک مرد به عنوان متهم در قتل عمد شناخته شود، جهت اجرا کردن حکم قصاص، ولی دم مقتول باید نصف دیه مرد را به او بپردازند. پرداخت دیه باید قبل از اجرای حکم قصاص باشد. درصورتی که این شرط به دلایلی از جمله عدم تمکن مالی ولی دم عملی نشود، فرد قاتل قصاص نخواهد شد.

قتل مرد توسط زن

اگر یک زن مرتکب قتل عمد شود و مقتول مرد باشد، حکم قصاص بدون هیچ شرط و شروطی برای او اجرا خواهد شد.

 

شرایط اجرای مجازات قتل

دین قاتل و مقتول باید یکی باشد. پس اگر یک مسلمان به قتل یک کافر متهم شود، قصاص نخواهد شد. همینطور فردی که به قتل متهم شده است، نباید پدر یا جد پدری باشد. قصاص در مورد پدر و جد پدری اجرا نمی شود. همینطور اگر مقتول مهدورالدم باشد، قصاص انجام نخواهد شد. مهدورالدم به فردی اطلاق می شود که خون او هدر است. همینطور یکی دیگر از شروط اجرای قصاص این است که قاتل زمان وقوع جرم عاقل بوده و با آگاهی این کار را انجام داده باشد. پس درصورتی که قاتل بی اختیار یا مجنون باشد هم حکم قصاص انجام نخواهد شد. قتل عمدی در راستای اجرای امر آمر قانونی هم مشمول قصاص نخواهد شد.

اجرای مجازات قتل شرایط ویژه ای دارد. به عنوان مثال اگر زن باردار باشد، حکم اعدام یا حد یا قصاص نفس اجرا نخواهد شد. علاوه بر این، پس از زایمان درصورتی که طبق نظر پزشکی قانونی یا پزشک معتمد و همینطور تایید قاضی و دادستان، اجرای حکم باعث وارد شدن آسیب به سلامتی کودک به علت قطع شیردهی شود، اجرای مجازات قتل تا ۲ سال به تعویق خواهد افتاد.

انواع بیماری های مختلف مانعی در جهت اجرای مجازات قتل نیست. اما درصورتی که بنا به تشخیص پزشک قانونی یا پزشک معتمد، شرایط جسمی فرد در مقطعی باشد که از انجام تشریفات موردنظر آیین نامه جلوگیری کند، اجرای مجازات متوقف شده و به تعویق می افتد.

 

تعریف فعل غیر مادی یا غیر اصابتی

افعال و رفتارهای غیر اصابتی شامل رفتارهایی هستند که هیچ گونه اثر ظاهری بر بدن فرد باقی نمی گذارد و در واقع با ایجاد ترس،هراس،وحشت و اضطراب و تاثیر ناگوار بر سیستم عصبی و روانی شخصی موجب مرگ یا ورود صدمه به شخص می شود. تحقق قتل عمد با این قبیل موارد به شفافیت و وضوح قتل با رفتارهای مادی و اصابتی نسیست و در این مقاله جنبه های مختلف آن بررسی می شود.

وضعیت جسمی و روحی قربانی

نکته شایان ذکر در خصوص ماده مرقوم آنکه برای محکوم نمودن شخص مرتکب،صغر سن،بیماری،جنون، نا آگاهی و یا ترسو بودن قربانی شرط نیست،هرچند که در خصوص وجود این موارد اثبات رابطه سببیت بین فعل مرتکب و جنایت حاصله آسان تر خواهد بود. در تحریرالوسیله در این قبیل موارد اصل بر مسئولیت مرتکب گذاشته شده است و عدم استناد جنایت به فعل وی نیازمند به اثبات دانسته شده است.

قتل با ترساندن

همانطور که ملاحظه می گردد رفتارهای غیر اصابتی مانند سلاح کشیدن یا برانگیختن حیوانی مانند سگ که نتیجتاً منجر به هراس شخص می گردد می تواند حسب مورد قتل عمد،شبه عمد یا خطای محض محسوب گردد بنابراین شرط قتل عمدی محسوب شدن این قبیل رفتارها آن است که منطبق با یکی از مصادیق قتل عمد موضوع ماده 290 گردد والا با توجه به نوع آن می تواند شبه عمد یا خطای محض باشد.

به عنوان نمونه اگر شخصی حیوانی را به سوی شخصی بر انگیزد و شخص دیگری که در کنار وی ایستاده است از ترس قالب تهی کند یا در ساعت غیر متعارفی از نیمه شب با خالی کردن آهن در کوچه موجب سکته یکی از همسایگان در اثر صدای مهیب ناشی از تخلیه آهن شود،این مصادیق ماهیتاً خطای محض محسوب می شوند،اما امکان دارد به علت وجود عنصر تقصیر در حکم شبه عمد محسوب گردند.

فوت ناشی از اضطراب و هیجان

سئوال مهمی که در این راستا مطرح می شود آن است که آیا حکم ماده یاد شده را می توان به فوت ناشی از ایجاد اضطراب،هیجان و غیره با قصد قتل هم سرایت داد یا اینکه حکم ماده را منحصراً باید شامل هراس و وحشت دانست؟

بعضی از حقوق دانان معتقدند با عنایت به اینکه بین مواد مذکور در قانون و موارد مطروح اخیر سنخیتی وجود ندارد بنابراین نمی توان حکم ماده را به موارد مذکور سرایت داد و علیرغم تمثیلی بودن موارد مطروح را باید از حکم ماده مذکور خاج نمود.

اما بعضی دیگر از حقوقدانان حکم ماده را شامل اضطراب یا هیجان و نظایر آن هم می دانند بنابراین معتقد هستند اگر شخص به قصد صدمه زدن به قلب یک بیمار قلبی یا باعث مرگ و میر شدن، خبر دروغ برنده شدن وی را در یک مسابقه بخت آزمایی بزرگ بدهد یا به دروغ وی را از بازگشت تنها فرزند او که سال ها مفقودالاثر بوده است مطلع نماید مشمول حکم ماده خواهد بود.

 

سوالات متداول

جرم قتل عمد چیست؟

جرم قتل عمد عبارت است از اینکه کسی با سوء نیت و از روی عمد و قصد و با علم و آگاهی اقدام به گرفتن جان دیگری کند که جزئیات این امر در متن مقاله ارائه شده است.

حکم مجازات جرم قتل عمد چیست؟

حکم مجازات جرم قتل عمد قصاص و در مواردی استثنایی حبس است که جزئیات این امر در متن مقاله ارائه شده است.

مدت زندان قاتل عمدی چقدر است؟

در مواردی که قاتل عمدی شاکی نداشته باشد یا اولیای دم نسبت به او رضایت دهند مجازات زندان در خصوص قاتل اعمال می شود که مدت زندان قاتل عمدی 3 تا 10 است و جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.

 

انتخاب وکیل قتل از سامانه ساوا اپ

شما می توانید قبل از انتخاب وکیل پایه یک دادگستری از خدمات مشاوره ای استفاده نمایید، به همین علت ساوا اپ برای پرسش و پاسخ حقوقی کاربران بخش مشاوره حقوقی رایگان و همینطور برای سوالات تخصصی کاربران و ارائه راهکار تخصصی وکلا بخش مشاوره حقوقی تلفنی با هزینه به صرفه و مناسب را در نظر گرفته است تا با راهنمایی مشاوران، کاربران بتوانند بهترین وکیل و مسیر درست را انتخاب کنند.

سامانه ساوا اپ به منظور سهولت دسترسی به وکلا و مشاوران حقوقی متخصص تاسیس گردیده است. شما در این سامانه می توانید از بین وکلای متخصص وکیل مورد نظر خود را با در نظر گرفتن سابقه و حق الوکاله تعرفه شده انتخاب نمایید.

 

منتشر شده در 17 مرداد 1402
دسته‌ها: مقالات
برچسب‌ها: قتل عمد

جهت کسب اطلاعات بیشتر و دقیق تر راجع به این موضوع
مشاوران حقوقی ساوا شبانه روز در کنار شما هستند

درخواست مشاوره
Generic placeholder image
پرسش:

Generic placeholder image
پاسخ: